De juiste volgorde
door Nico van Lieshout
Eva (15 jaar) heeft zich al verkleed als Laura. Ze loopt over het speelvlak met een flesje water en een rietje waar ze in blaast. ‘Laxvox’, roept de dirigent uit, die deze nieuwe techniek van stemvorming kent. Peter Lusse, die de tegenspeler is van Laura, bepaalt zich tot ouderwets toonladders galmen; hij beent op laarzen die hem drie maten te groot zijn tussen de coulissen en de kleedkamers heen en weer. De rietblazer warmt zijn sopraansax en zijn basklarinet op met hees geblaas en een klankenregenboog in allerlei kleuren. Aan de piano oefent het vocaal kwartet nog de finesses van het begeleidingskoor van het meerminnenlied, terwijl de contrabassist binnenloopt, zijn instrument uitpakt en met een paar gerichte plukgebaren de stemming controleert. Het is half twee, over dertig minuten begint de voorstelling, maar waar zijn de strijkers? ‘Schnabbelaars’, sist Lusse.
De plaats van handeling van de muzikale familievoorstelling De meermin, het monster en de maan is onbestemd, maar niet onduidelijk: in en om de plas die heel goed de Amsterdamse Sloterplas zou kunnen zijn. En waarom niet de blauwe zaal van theater De Meervaart, die immers aan de oever van de Sloterplas gelegen is. Laura is het gekoeioneer van haar ouders zat; ze wil weg, weg, weg. Ze ontmoet een oude visser die alles van haar blijkt te weten en die met een knip van zijn vingers de volle maan aan de hemel laat verschijnen. Laura valt in slaap en als de oude man haar wakker maakt, herinnert ze zich hem uit haar droom, maar als ze in zijn arm knijpt en hem au! hoort roepen, moet ze wel aannemen dat hij echt is. De oude man vertelt Laura een verhaal dat hij van de vissen heeft gehoord.
Zijn we in het verhaal? In Laura’s droom? Aan de oever van de plas? In het theater soms?
Woorden zijn als noten, aldus Jan-Paul van Spaendonck (1956) die verantwoordelijk is voor het verhaal en de muziek van de voorstelling, het komt erop aan ze in de juiste volgorde te zetten. Het gaat over een boosaardige maar wonderschone zeemeermin die in de wateren ten westen van Amsterdam is terechtgekomen en daar stormen en overstromingen veroorzaakt. De arme boeren en vissers zijn ten einde raad, maar de overheid doet hun zorgen af als bijgeloof. De bevolking weet wel beter: Niks bijgeloof. Het is Selena. Ze jaagt de golven op tot torens van water zo hoog. Een waterbaljuw ontdekt in een oud boek een manier om de zeemeermin in drie minuten onschadelijk te maken. Hoe dat in zijn werk gaat is sinds een dag of vijf op internet te zien; even googlen met de zoekterm redux monstrum, en je vindt het zo.
Wat een mooi verhaal, zegt Laura tegen de oude visser, vlak voor hij afscheid van haar neemt. Zodra hij weg is breekt een onweer los waar Laura van wakker wordt. Van wat er tevoren gebeurd is, kan ze zich weinig herinneren. Ze is alleen met de maan en een zwaan op de plas die als hij haar bemerkt wegvliegt. Dan schiet haar het lied te binnen dat Selena zong en Laura voegt er het hare aan toe op een melodie die in de vorige eeuw klonk op een pleintje in Napels. Daar is nog een foto van. Een dag later meldt Eva zich op instagram. Het was een super weekend!! 3 voorstellingen gespeeld van “De Meermin het Monster en de Maan”, heeft ze erbij geschreven.
Misschien is het dus toch echt gebeurd.
